Dersim İsyanı ya da diğer
bir isimle Dersim Ayaklanması olarak
adlandırılan olay 1937 yılında önceki ismi Dersim olan Tunceli ilinde meydana
gelmiştir. Bu isyanı bastırmak için Türkiye Cumhuriyeti tarafından düzenlenen harekâta
Dersim Harekâtı denir [1] . Dersim İsyanı ve
sonrasındaki Dersim harekâtını anlamak için öncelikle Kurtuluş Savaşı
yıllarındaki Koçgiri İsyanı'na (1921) bakmak gerekir. Koçgiri İsyanı'nın
zamanlaması, isyandaki emperyalizm parmağı, isyanda rol alan aktörler, isyanın
bastırılma biçimi, isyanının bastırılma biçiminin istismar edilmesi, Cumhuriyet
dönemindeki Dersim İsyanı'nı çağrıştırmaktadır. Dikkatli bir göz, Dersim
İsyanı'nın köklerinin Koçgiri İsyanı'nda gizli olduğunu çok kolay bir biçimde
görebilir [2] . Dersim olayları son
yıllarda epeyce siyasete alet olmuştur. Kimine göre katliam, kimine göre
doğrudur yaşananlar fakat tarihini tarafsız bir gözle bir Dersimliden dinlemek
en doğru yöntem olacaktır. Bu sebeple “PKK’nın
Dersim Sorunu” isimli kitap Kağan Gökalp tarafından kaleme alınmış, Kripto
Yayınları tarafından 2013 yılında yayımlanmıştır. Tuncelili olan yazar coğrafi
konum itibariyle olayların gündemine daha yakındır ve kitabında daha doğru
tespitler yapmaktadır.
Kitabın arka kapağında yer alan;
“Kamuoyunda bilinenin aksine
PKK ile Dersim arasında uzun yıllardan beri devam eden örtülü bir savaş vardır.
Tarihi bir derinliğe sahip olan bu savaş birçok soru ve çelişkiyi de bünyesinde
barındırmaktadır. Dersimlilerin PKK tarafından katlediliş sebeplerini ve
şekillerini, PKK'nın Dersim halkına dönük sürgün, zorunlu askerlik, vergi ve
haraç uygulamalarının halkı ne hale getirdiğini ve köylerin nasıl boşaldığını,
Dersim kırsalındaki diğer silahlı sol örgütlerin (TKP-ML/TİKKO, Dev-Sol, TDKP
vs.) halkı korumak adına PKK'ya karşı direnme çabalarını ve PKK'nın bu
örgütlere başlattığı saldırı ve katliamları, A. Öcalan/PKK'nın Dersim'e ve
Dersimlilere bakışını ve PKK baskısından / korkusundan dolayı halkın fazla dile
getiremediği bu savaşa dair birçok sorunun cevabını bu çalışmada bulacaksınız.
·
PKK
Dersim'i fethedebildi mi?
·
Dersim Halkı
PKK'yı neden istemedi?
·
Öcalan;
"Dersim'in fethedilmesi, Kürdistan'ın fethedilmesidir" sözüyle ne
anlatmak istedi?
·
Öcalan
Dersimlileri neden "ihanetçi olmakla" suçladı?
·
Öcalan'ın
"Dersim'e silahlarla diz çöktürme stratejisi" nasıl uygulandı?
·
Dr. Baran
neden ve nasıl öldürüldü?
·
PKK'nın
kuruluşunda yer alan Dersimliler kimlerdir?
·
PKK
merkez komitesinde yer alan Dersimliler hangi gerekçelerle ve nasıl infaz
edildiler?
·
Örgütün
dağ kadrosundaki Dersimliler nasıl "taş altı" edildiler?
·
Köylerde
Dersim halkına uygulanan baskı ve katliamların gerekçeleri nelerdi?
·
PKK-Dersim
çelişkisinin tarihi ve sosyolojik sebepleri nelerdir?
·
Dersim
PKK'ya diz çöktü mü?”
satırları kitabın içeriği hakkında da bizleri bilgilendirmektedir.
Tarih severlerin ilgiyle okuyacağı bir kitap “PKK’nın Dersim Sorunu”. İyi okumalar.
Kaynak
[1]
|
S. Rana,
«http://blog.milliyet.com.tr,» 15 07 2017. [Çevrimiçi]. Available:
http://blog.milliyet.com.tr/dersim-isyani-nedir--1937-ve-1938-de-neler-oldu-ayrintilariyla-/Blog/?BlogNo=214307.
|
[2]
|
S. Meydan,
«http://www.guncelmeydan.com,» [Çevrimiçi]. Available:
http://www.guncelmeydan.com/pano/dersim-yalanlari-ve-gercekleri-sinan-meydan-t33567.html.
[Erişildi: 18 07 2017].
|
Yorumlar
Yorum Gönder